We moesten besluiten dat we in 2020 geen Friese Orgelkrant konden uitbrengen. Er heerste grote onzekerheid: wel of geen concerten, wel of geen projecten. Zoals u weet, vond er uiteindelijk niets plaats. Die onzekerheid bracht met zich mee dat we onmogelijk een krant konden presenteren. Gelukkig was daar alle begrip voor, maar we zijn verheugd dit jaar wél een Orgelkrant te kunnen presenteren.

Ik begin met 2019: een jaar met een jubileum, een afscheid en een nieuw begin.

Het afscheid van Johan Sjoukema in de Waalse Kerk op 8 november 2019 werd een feestelijke gebeurtenis. Theo Jellema, Broer de Witte, Jochem Schuurman en Peter van der Zwaag wisten hem met orgel- en klavecimbelklanken te verrassen. Sjoerd Feitsma, toenmalig locoburgemeester van Leeuwarden, speldde hem de versierselen op van een hoge koninklijke onderscheiding: Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Vanaf het begin van de Stichting heeft Sjoukema zich geheel ingezet voor het Friese orgel, in al zijn facetten. Eerst als medeoprichter van de Stichting, als bestuurslid en later als adviseur. Projecten, kranten, affiches, organiseren van jubilea en bijeenkomsten, excursies, niets was hem te veel. Brochures, flyers en tenslotte het boek vanwege het 25-jarig jubileum van Organum Frisicum kwamen hoofdzakelijk uit zijn initiatieven voort. Met deze vreugdevolle bijeenkomst met veel gasten is hem terecht een mooi afscheid gebracht.

Dat geldt ook voor onze accurate en originele secretaris Geert van der Heide. Na meer dan 25 jaar lid geweest te zijn van het bestuur heeft hij afscheid genomen. Ook hij behoorde tot de oprichters van de Stichting. Jammer dat hij stopte, maar daar is uiteraard begrip voor. In brede zin heeft Van der Heide zich verdienstelijk gemaakt, ook wat betreft (fiets)excursies en de Friese Orgelkrant. Voor een voorzitter is een goed functionerende secretaris goud waard en dat was Van der Heide zeker. In het bestuur is één vacature opgevuld: we begroeten Sietse van der Hoek uit Drachten graag als opvolger in de vacature van het secretariaat.

Het afscheid van Broer de Witte en Theo Jellema als adviseurs vond nog niet plaats, dat stond gepland voor april 2020. Helaas gooide corona roet in het eten en we hebben nu het plan opgevat dat – zij het op bescheiden wijze – we daar aandacht aan besteden tijdens de najaarsexcursie in september 2021. Zij waren niet zomaar adviseurs, zij zijn organist (en klavecinist) van hoog niveau en vanuit hun kennis en ervaring en netwerken zeer waardevol voor de Stichting. Adviseur van Organum Frisicum is geen eretitel of erefunctie. Het is een verantwoordelijke taak wat deskundigheid betreft om het bestuur te adviseren, soms zelfs te corrigeren!

Als bestuur en adviseurs zijn we een team en met elkaar hebben we dan ook een taak uit te voeren, die we steeds met heel veel plezier doen. Dat er op vrij korte termijn zoveel interessante en deskundige mensen afscheid nemen, is wel even een flinke aderlating. Het geeft ook weer kansen voor de anderen en nieuwe adviseurs. Onze huidige adviseurs Peter van der Zwaag en Jochem Schuurman weten verschillende octaven te bespelen en daar hebben we alleen maar profijt van. Bob van der Linde, organist Martinikerk te Sneek en Gerwin Hoekstra organist Grote of Jacobijnerkerk te Leeuwarden treden september 2021 toe als adviseurs. Elders in deze krant kunt u interviews met hen lezen voor een nadere kennismaking.

Natuurlijk moet ik hier ons 25-jarig jubileum ook memoreren. Dat hebben we in Dokkum tijdens de najaarsexcursie gevierd op 28 september 2019. Het door Theo Jellema geschreven boek over de naoorlogse orgelcultuur in Fryslân is een succes. Het is te bestellen via onze website en bij Boeijenga Music in Leeuwarden.

Op 27 januari 2020 hebben we een belangrijke stap gezet in ons bestuur door het nieuwe beleidsplan 2020-2025 vast te stellen. Er worden enkele bakens verzet, die wij nodig achten. Zo moeten wij binnen Fryslân meer opereren in het geheel van instellingen die zich met het Fries cultureel erfgoed bezig houden. Het orgel als klinkend erfgoed mag daar niet ontbreken. We verleggen onze doelstellingen om ons bewust wat meer naar buiten te richten, omdat dat nodig is. Dat kunnen we niet alleen, dat moet met andere organisaties, zoals met het Monumentensteunpunt Friesland en met Stichting Alde Fryske Tsjerken. Willen we de Friese orgelcultuur voor de toekomst ook zijn belangrijke plek geven en laten behouden, dan moeten we meer hoorbaar en zichtbaar zijn. Er ligt veel werk op ons te wachten. Een indringend vraagstuk is het sluiten van kerken en de positie van het orgel daarbij. Adviezen van onze kant zijn daarbij vaak nodig. Dat betekent ook dat we een toevoeging doen aan onze vertrouwde naam: Stichting Organum Frisicum krijgt als subtitel “het Friese orgel”, om goed duidelijk te maken waar het om gaat. We hebben nog wel meer voornemens, maar daar is deze rubriek niet voor bedoeld om dat allemaal uit te leggen. U kunt ons beleidsplan raadplegen op onze website.

Vervolgens kwam corona op ieders pad. Vergaderen was amper mogelijk. Gelukkig was er inventiviteit en creativiteit genoeg om interessante alternatieven te bieden. Orgelconcerten op YouTube, digitaal of via Omrop Fryslân: het werd ineens een gewild item. Een fantastisch promotiemiddel voor het orgel. Jochem Schuurman, organist van de Franeker Martinikerk, kreeg een geweldige kans door lange tijd elke zondag de kerkdiensten te begeleiden die veel kijkers trokken. Er is nu meer orgelspel op digitale kanalen te bekijken en te beluisteren dan ooit!

Zeer veel dank aan iedereen die met volle inzet en overtuiging mee heeft gewerkt in deze moeilijke periode om het orgel en de orgelmuziek te blijven promoten. We plannen weer excursies en er staan bijzondere projecten op stapel. Wilt u meer weten, volg ons dan vooral via de website en wordt donateur.