ok2016menu




Het gereconstrueerde Van Wou-driegelui in de Salviuskerk te Dronryp Friese Orgelkrant 2016
 

Dat de Salviuskerk van Dronryp beroemd is om zijn Bader-orgel en de fraaie toren uit 1544 met een zeskant op het vierkant is wel bekend. Minder bekend is wellicht dat de kerk ook een nieuw driegelui heeft.

In 1493 leverde de beroemde Kamper klokkengieter Geert van Wou een klok met een diameter van 1381 mm. Een fikse klok dus, die de slagtoon d' geeft. In 1632 leverde Hans Falck van Neurenberg, klokkengieter te Leeuwarden, een tweede klok van 930 kg met slagtoon fis', zodat er samen een grote terts klonk. Uit inspectie van de klokkenstoel bleek dat er zelfs een derde klok moet zijn geweest. Ook in Dronryp liet de oorlog in 1942 zijn sporen na. De klokken werden gevorderd en alleen de Van Wou-klok keerde terug. In 1949 werd er een tweede klok van Van Bergen uit Heiligerlee aan toegevoegd, maar de samenklank van deze twee klokken was erg onbevredigend. De nieuwe klok dissoneerde met de historische Van Wou-klok. Bovendien werden de klokken aan krukassen opgehangen. In 2010 was de luidklokkeninstallatie echt aan vervanging toe. Bovendien waren de krukassen zeer roestig, de lagers versleten en de klepels platgeslagen. Onder advies van Dennis Wubs, klokkenadviseur uit Bellingwolde, werd een plan uitgewerkt waarbij uiteindelijk is gekozen om twee klokken in Van Wou-stijl bij te gieten, alles aan nieuwe houten en rechte assen te hangen en de Van Bergen-klok te verwijderen. Deze heeft op de Veluwe een nieuwe bestemming gevonden. Uit de maten tussen de jukken kon worden afgeleid dat er een “do re mi” moet zijn geweest.

Op 14 en 28 september 2013 werden de beide nieuwe klokken onder grote belangstelling bij de klokkengieterij van Laudy in het Groningse Beerta gegoten. Klokkengieterij Laudy heeft inmiddels een grote naam en expertise opgebouwd in het gieten van luidklokken naar een historisch voorbeeld. Zo complementeerde dit bedrijf onder meer het gelui van de Bovenkerk in Kampen; ook een Van Wou-gelui, evenals dat van de Domkerk in Utrecht. Aannemer Sjirk de Jong uit Workum heeft de oude klokkenstoel gecomplementeerd en verstevigd zodat de nieuwe klokken op 12 juni 2014 in de toren van Dronryp konden worden gehesen en met Kerst konden de klokken ook gehoord worden. De klokken worden elektrisch geluid en het jaarprogramma voor het luiden wordt aangestuurd door een luidcomputer. Redelijk uniek voor het Noorden is dat er naast het luiden, ook gebeierd kan worden op de klokken. Hiertoe worden de klepels met touwen verbonden, zodanig dat de drie touwen door één persoon kunnen worden bediend. Daarbij wordt door de ‘beierman’ de klepel tegen de klok getrokken waardoor er een ritmisch klankspel kan klinken. Deze manier van klokkenspel was vroeger zeer gebruikelijk. Rond plaatsen als Denekamp, Veldhausen (D), Emlichheim (D) kent men deze praktijk nog. Naast de grote Salvius-klok of mannenklok (1650 kg), hangt er nu de vrouwenklok met de naam Maria (1134 kg) en de kinderklok, de Jacobus Minor (850 kg). Iedere zaterdag om 18.01 uur is het welluidende Te Deum-plenum met haar middeleeuws klankkarakter te horen.

AUKE DE BOER


stuur link via whatsapp stuur link via mail kopieer link naar clipboard