De Stichting Âlde Fryske Tsjerken heeft in haar 41-jarige bestaan 39 monumentale kerkgebouwen en twee klokkenstoelen in eigendom overgenomen. In veel van die kerken bevindt zich een orgel of kerkharmonium. Vijf orgels konden in de afgelopen decennia worden gerestaureerd: Sint-Jacobiparochie 1983; Blessum 1996; Terband 2003; Hegebeintum 2004; Zweins 2004. Het orgel van Boksum wordt op dit moment gerestaureerd; elders in deze Orgelkrant kunt u daar meer over lezen. Het doel van de Stichting Organum Frisicum is om orgels meer bekendheid te geven, zodat er meer waardering voor komt. Het doel van de Stichting Âlde Fryske Tsjerken is in de eerste plaats de instandhouding van de overgenomen kerkgebouwen en in de tweede plaats het wekken van publieke belangstelling voor kerken in het algemeen.

Voor de instandhouding van onze kerkgebouwen alleen al is veel geld nodig, heel veel geld. Gelukkig kan onze stichting rekenen op rijkssubsidie. Maar om het hele onderhoudsplan voor de periode 2012-2017 uit te kunnen voeren, is er nog altijd een eigen bijdrage van ruim € 1 miljoen nodig. Dit bedrag dient in dezelfde periode bijeengebracht te worden. Hierbij gaat het om sober en doelmatig onderhoud aan onze 39 kerken, inclusief het reguliere onderhoud aan de orgels. Het onderhoudsplan voorziet dus niet in de restauratie van orgels. Als een kerk nog maar beperkt gebruikt wordt, is daar ook geen directe aanleiding voor. In de praktijk blijkt het namelijk bijzonder lastig om de benodigde middelen bijeen te brengen als een orgel nauwelijks bespeeld wordt. Voor drie orgelconcerten per jaar komen cultuurfondsen bij wijze van spreken niet meer over de brug. Gelukkig zijn er steeds weer Plaatselijke Commissies bereid om met acties de benodigde middelen bijeen te brengen. Op dit moment is onze Plaatselijke Commissie in Jorwert bijvoorbeeld aan het sparen voor de restauratie van hun orgel. Wellicht dat het daar in de komende jaren van kan komen?

Met het oog op onze tweede doelstelling, het wekken van publieke belangstelling voor kerken in het algemeen, organiseert onze stichting twee keer per jaar een excursie langs drie kerken in Fryslân. Daarbij zijn ook niet-donateurs van harte welkom. De voorjaarsexcursie was dit jaar op 17 maart (Wolvega, Nijeholtpade en Kortezwaag), de najaarsexcursie is op 6 oktober (Raerd/B, Wiuwert, Blessum). Verschillende Plaatselijke Commissies van de Stichting Âlde Fryske Tsjerken werken bovendien mee aan de ‘Open orgeldag’, die samenvalt met de ‘open monumentendag’, dit jaar op zaterdag 8 september. Zo nu en dan organiseert onze stichting zelf ook een orgelexcursie, zoals in het jubileumjaar 2010 langs een vijftal van onze eigen kerken, onder leiding van Theo Jellema. Vanwege de grote belangstelling willen we daarmee doorgaan, een en ander uiteraard in overleg met Organum Frisicum. Hou hiervoor onze website in de gaten. Tenslotte willen we van de gelegenheid gebruik maken om u te wijzen op het donateurconcert dat Organum Frisicum op vrijdag 29 juni organiseert in onze kerk in Zweins. Broer de Witte zal het orgel bespelen, en zijn dochter Hannah de dwarsfluit en/of traverso. Donateurs van de Stichting Âlde Fryske Tsjerken hebben gratis toegang (het magazine ‘Âlde Fryske Tsjerken’ geldt als toegangsbewijs). Vanzelfsprekend hebben de donateurs van Organum Frisicum ook gratis toegang. Overigens organiseren onze Plaatselijke Commissies allerlei culturele activiteiten in onze kerken. De meeste zaterdagen en zondagen is er wel iets te doen, waar ook in Fryslân. Voor een overzicht verwijs ik u naar de ‘Uitagenda’ op onze website. Graag tot ziens in één van onze kerken!