De bouwgeschiedenis van het orgel kent veel momenten. Veel verschillende kerken en plaatsen spelen een rol in het verhaal. Het gevaar dreigt, dat die complicaties de helderheid van het verhaal afbreuk doen. Gekozen is daarom voor een splitsing in twee verhalen. Eerst de geschiedenis van het orgel zoals het nu aangeboden is. Een verhaal vanaf 1953 tot heden. Daarna de historische achtergrond van het oudste deel van het orgel, het hoofdwerkfront.

Het nu geplaatste orgel werd in eerste instantie in 1953 gebouwd door J. Reil te Heerde voor de christelijke gereformeerde Barnabaskerk te Apeldoorn. Het was een orgel met Hoofdwerk, Rugwerk en vrij Pedaal. De dispositie was als volgt:

Een bijzonder element van dit orgel was de hoofdwerkkas, deze dateerde uit 1794 en was het werk van de Amsterdamse orgelmaker Johannes Stephanus Strumphler. Deze orgelkas was in 1949 door J. Reil ingenomen uit de gereformeerde Noorderkerk te Drachten, waar toen een groot (vrijwel) nieuw orgel werd gebouwd. Over de historische achtergrond van deze orgelkas gaat hieronder het tweede verhaal. De kas van het Rugwerk werd in 1953 wat ontwerp betreft aangepast aan de oude hoofdwerk-kas. Er is regelmatig aan het Reilorgel verbouwd en veranderd. Steeds gebeurde dit door de orgelmakers Reil. Achtereenvolgens: 1963 pedaaltorens toegevoegd aan het front, met velden om de pedaaltorens met de hoofdwerkkas te verbinden, nieuwe windladen voor het pedaal, uitbreiding pedaaldispositie met twee stemmen (Gedekt 8' en Koraalbas 4'), nieuwe frontpijpen aangebracht. De frontpijpen van 1953 waren van zink. 1982 onderkassen pedaaltorens gewijzigd, nieuwe speelmechanieken, registermechanieken gewijzigd, Trompet 8' vernieuwd, Dulciaan 8' opnieuw geïntoneerd.

In deze vorm is het orgel door de orgelmakers Gebr. Van Vulpen ingekocht, toen de christelijk gereformeerde Barnabaskerk te Apeldoorn een Van Vulpenorgel uit de Pauluskerk te Den Haag aankocht, dat daar door sluiting van de kerk te koop was aangeboden. De orgelmakers Van Vulpen hebben toen besloten het orgel te herbouwen in een meer compacte vorm, en de klank geheel opnieuw op te zetten. Dit betekende:

• verwijdering van de pedaaltorens en verbindende velden van 1963
• ter wille van betere verhoudingen tussen Hoofdwerk en Rugwerk een verbreding van het oude
   Hoofdwerkfront met gedeelde velden aan de buitenzijden, waardoor de kas ook meer breedte kreeg
• het maken van een nieuwe windlade voor Hoofdwerk en Pedaal gecombineerd, waarbij het Pedaal
   twee registers kreeg als transmissies uit het Hoofdwerk (Bourdon 16' en Prestant 8') en één
   zelfstandige stem (Fagot 16')
• restauratie van de windlade van het Rugwerk
• aanpassing van de maatvoering en uitvoering van de klaviatuur
• nieuwe mechanieken voor Hoofdwerk en Pedaal
• nieuwe windvoorziening, bestaande uit windmachine en 1 spaanbalg
• nieuwe windkanalen
• nieuwe frontpijpen volgens plaatsingsschema van Strumphler
• nieuwe pijpen voor de prestantregister-families op Hoofdwerk en Rugwerk
• vanzelfsprekend ook een geheel nieuwe intonatie voor het totale orgel, afgestemd op de ruimte van
   de nieuwe bestemming.

De gereformeerde Noorderkerk te Drachten kocht in 1884 een tweedehands, oud orgel. Verkoper was de rooms-katholieke Sint-Nicolaasparochie te Purmerend. Het orgel was in 1794 gebouwd door Johannes Stephanus Strumphler uit Amsterdam, een orgelmaker die in Westfalen geboren was. Hij was een zeer actief orgelmaker. Naast kerkorgels bouwde hij ook veel huisorgels, de zogenaamde 'kabinetorgels'. Zijn grootste en meest bekende werk was het orgel dat hij in 1796 opleverde in de Hersteld Evangelisch Lutherse Kerk te Amsterdam, dat grote bekendheid kreeg door het organistschap van Jan Zwart. Het Purmerender Strumphlerorgel stond in 1794 opgesteld in de 18e-eeuwse rooms-katholieke schuilkerk. Het werd in 1836 en in 1849 met enkele registers uitgebreid. In 1858 verhuisde het naar de nieuwgebouwde, neogotische rooms-katholieke kerk van Purmerend. Toen deze kerk in 1884 een nieuw orgel van Ypma aanschafte, werd het orgel van Strumphler verkocht naar de gereformeerde Noorderkerk van Drachten. Het bezat toen 10 stemmen op het Hoofdwerk en 4 stemmen op het Bovenmanuaal, het pedaal was aangehangen. Omstreeks l910 vond nog een herstelling plaats door M. Eertman, daarna blijft alles bij het oude, tot 1949 aan toe. In 1949 bouwt J.Reil uit Heerde een drieklaviers orgel in de gereformeerde Noorderkerk te Drachten. Het nieuwe orgel krijgt een nieuw front, maar de windladen en het pijpwerk van Strumphler worden in het nieuwe orgel verwerkt. De oude orgelkas blijft dus over en verhuist naar de werkplaats van Reil, om vier jaar later in Apeldoorn weer gebruikt te worden.

In 1978 kreeg de Noorderkerk van Drachten alweer een nieuw orgel. In een aangekochte orgelkas van L. van Dam & Zonen uit 1845 (aangekocht uit de Lutherse kerk van Harlingen) bouwde de firma Pels & Van Leeuwen een nieuw orgel, waarin alle Strumphlerpijpen uit het vorige instrument weer werden opgenomen. De oude windladen bleven echter ongebruikt. Toen de Noorderkerk gesloten werd, verhuisde het orgel van 1978 zonder wijzigingen naar de nieuwe Gereformeerde kerk 'De Oase', waar het nu nog steeds staat. De oude windlade van het bovenklavier ging verloren, de Strumphler-windlade van het Hoofdwerk werd gebruikt voor de reconstructie van het oudste Strumphlerorgel in ons land, het orgel van de Lutherse Kerk te Weesp (1769).

Van het uit 1794 daterende Strumphlerorgel uit de rooms-katholieke schuilkerk van Purmerend bleven dus op drie verschillende locaties onderdelen bewaard:
1. de frontzijde en enkele delen van de zijwanden in de gereformeerde kerk (vrijgemaakt) te Harlingen, waar ook nog twaalf eiken pijpen (C-H Holpijp 8'HW) aanwezig zijn,
2. de windlade in de Evangelisch Lutherse Kerk te Weesp,
3. het merendeel van het binnenpijpwerk in het kerkgebouw De Oase te Drachten.
Dispositie van het Harlinger orgel:

Pijpwerk uit 1794: C-H Holpijp 8' HW
Pijpwerk uit 1953: Holpijp 8' HW vanaf c, Trompet 8' HW, Roerfluit 8', Fluit 4', Fluit 2' en Dulciaan 8' RW
Pijpwerk Van Vulpen ca. 1965: Spitsfluit 4' HW vanaf c.
Overig pijpwerk is nieuw.
De Prestant 8' HW is dubbel vanaf klein a. C en Cis zijn open metalen binnenpijpen, vanaf D staat het register in het front.

Het orgel werd in 1883 gebouwd door Friedrich Leichel (1824-1890) uit Düsseldorf. Vanaf ongeveer 1870 was deze orgelmaker in Nederland regelmatig actief. In Friesland leverde hij vier orgels: Pingjum (1878), Augustinusga en Kootstertille (beide 1883) en Arum (1885), alle Hervormde kerken. In 1886 vestigde Leichel zich in Lochem, waar de firma na zijn dood door zijn zoon werd voortgezet tot diens overlijden in 1935 toe. Het orgel van Augustinusga heeft ongeveer 2500 gulden gekost. De kerkvoogden konden dat betalen omdat kort daarvoor het schoolhuis en de school aan de gemeente Achtkarspelen waren verkocht. Het orgel onderging veel herstellingen. In 1908 en 1912 werkte de firma Bakker & Timmenga aan het orgel. Een grote ingreep hield verband met de kerkrestauratie van 1954-'57. In 1954 werd het orgel daarvoor gedemonteerd en in 1957 weer opgebouwd. De firma Vaas en Bron uit Leeuwarden voerden dit werk uit. Het orgel werd meer naar achteren op de galerij geplaatst, en verschillende ornamenten van het front (vleugels, bekroningen) werden verwijderd. De oorspronkelijke magazijnbalg verdween en werd vervangen door twee kleinere balgen. Het pedaalklavier werd vernieuwd. Tien jaar later restaureerde S. Haarsma het orgel. Daarbij werden de windladen danig onder handen genomen waarbij moderne materialen en constructies werden toegepast. Bij de nu uitgevoerde restauratie is het gehele orgel gedemonteerd en (op de orgelkast na) naar de werkplaats in Leeuwarden vervoerd. Alle onderdelen zijn ontleed en hersteld, waarbij de oorspronkelijke constructie en het oorspronkelijk materiaalgebruik is aangehouden. Er is weer een magazijnbalg aangebracht, die achter het orgel is opgesteld. Ook is een stemvloer achter de orgelkast aangelegd, waardoor het binnenwerk meer toegankelijk is geworden voor het reguliere onderhoud. Het register Ventiel is naar gevonden aanwijzingen gereconstrueerd. Tijdens het werk zijn de in 1957 verwijderde ornamenten, die al die tijd op verschillende locaties bewaard waren, weer tevoorschijn gekomen. Ze zijn hersteld en herplaatst. Schilder Klaas de Graaf uit Burdaard heeft de beschadigingen van de kas in de bestaande kleur bijgewerkt, en heeft ook de vleugelstukken weer van bladgoud-accenten voorzien. Daarmee is niet alleen het inwendige, maar ook het uiterlijk van het orgel weer geheel in oorspronkelijke staat herboren. De restauratie heeft, met bijkomende werkzaamheden, in totaal ongeveer 130.000 Euro gekost. De dispositie van het orgel is:

In de R.K. kerk van Dronrijp werd in 1882 een orgel gemaakt door L. van Dam & Zonen. Toen de kerk in 1939 een nieuwe torenpartij kreeg werd het orgel op de nieuwe zangerstribune een kwartslag gedraaid opgesteld. Tegen de zijwand van de kas, die naar de kerk gekeerd was, maakte de firma L. Verschueren een loos front van zinken pijpen. Het orgel onderging verder geen wijzigingen. In het kader van de in 2006 uitgevoerde kerkrestauratie is besloten de opstelling van 1939 te corrigeren. Daarbij is het orgel weer een kwartslag gedraaid, waardoor het prachtig uitgevoerde front weer naar de kerkzijde gekeerd is. De beschadiging van de bovenlijst van de linker zijwand, veroorzaakt door het in 1939 tegen deze zijwand opgestelde loze front, is weer hersteld.

Een wel heel opmerkelijk verschijnsel deed zich voor bij deze twee verplaatsingen die in 2006 werden uitgevoerd: ook in Dronrijp was nog één vleugelstuk in opslag bewaard gebleven. Het kerkbestuur heeft ook hier besloten, het ontbrekende vleugelstuk bij te laten maken. Daarmee zijn twee unieke Van Dam-fronten weer in oude glorie hersteld, en op de oorspronkelijk bedoelde wijze weer zichtbaar geworden.